به هوش باشید!!! ضعف اصلی سیاست خارجی ظریف در دیپلماسی عمومی است، حاج قاسم های این میدان کجا هستند؟!

 

 مسعود کریمی بیرانوند

 

مدتی است که به بهانه انتشار سخنان محمدجواد ظریف درباره سردار شهید قاسم سلیمانی، سیل انتقادات به سوی وی و دولت متبوعش روانه شده است، اما آنچه کمتر به آن توجه می شود این است که همانند عملکرد دولت روحانی در داخل کشور که باعث شده تا به دلیل وضعیت سخت معیشتی، سخن گفتن از آرمانهای و ارزش های انقلابی و حتی دینی در میان مردم بسیار پرهزینه و کم خریدار شده است و اکنون مسأله ما تامین امنیت انتظامی در برابر اعتراضات ناشی از عدم امنیت معیشتی است، در سیاست خارجی نیز بحث ترویج آرمانهای انقلاب اسلامی به فراموشی سپرده شده است و دولت سیاست خارجی را به مذاکرات حقوقی و امنیتی تقلیل داده است.

اگر عملکرد دولت روحانی در زمینه دیپلماسی های حقوقی و اقتصادی تقریباً هیچ بوده است، باید گفت در زمینه ی دیپلماسی فرهنگی و عمومی مستحق نمره هیچ هم نیست. این در حالی است که کشورهایی مانند آمریکا همانطور که در صحنه میدان بیش و پیش از آنکه به جنگ نظامی بپردازند، به دنبال جنگ نرم فرهنگی بوده اند، در صحنه دیپلماسی نیز بیشتر به دنبال دیپلماسی عمومی و فرهنگی هستند. مهمترین هدف دیپلماسی عمومی آنها ترویج دموکراسی غربی است که نسخه هایی از آن را در جهان و از جمله در کشورهایی مثل عراق و افغانستان پیاده کردند.

 

انقلاب اسلامی از ابتدا به دنبال صدور  باورها، ارزشها و قواعد خود در بین مردم منطقه و جهان بوده است. فراموش نکنیم، اگردفاع از امنیت و استقلال کشورهای مظلوم جزء اوّلیات روابط خارجی ماست، تبادل و حمایت فکری و  ایدئولوژیک، بخش مهمتر سیاست خارجی ماست. اینکه ما از مردم منطقه بویژه مسلمانان و شیعیان در برابر ستم و تجاوز نظامی و امنیتی دفاع کنیم خوب است؛ اما هدف مهمتر ارتقاء فرهنگی و رشد سیاسی آن هاست و این کار با انتقال تجارب درخشان مردم ایران در رابطه با استقرار نظام جمهوری اسلامی و مردم سالاری دینی میسر است.

 

این مهم همواره مورد تاکید رهبران انقلاب اسلامی نیز بوده است. از جمله امام خمینی در وصیت نامه شان مردم منطقه و جهان را به این امر دعوت می کنند: « شما ای مستضعفان جهان و ای کشورهای اسلامی و مسلمانان‏‎ ‎‏جهان بپاخیزید ... و‏‎ ‎‏به سوی یک دولت اسلامی با جمهوریهای آزاد و مستقل به پیش ‏روید که با تحقق آن، همۀ مستکبران جهان را به جای خود خواهید‏‎ ‎‏نشاند و همۀ مستضعفان را به امامت و وراثت ارض خواهید‏‎ ‎‏رساند» (14/3/1368).

امام خامنه ای نیز کمتر از دو سال قبل از روی کار آمدن دولت روحانی و ظریف، نقشه دیپلماسی عمومی کشور را چنین ترسیم می کند؛ «حوادث بسیار عظیمی در منطقه در حال رخ دادن است که باید با تبیین دقیق و صحیح مفهوم مردم سالاری دینی برای ملتهای مسلمان، خلاء موجود را در زمینه جهت گیری آینده این حوادث، پُر کرد (17/6/1390).

 

مخلص کلام؛ همانطور که آمریکا با هدف تزریق دموکراسی غربی، خود را وارد میدان کشورهای دیگر می کند، ما نیز باید مردم سالاری دینی را درکشورهای منطقه ترویج کنیم و اکنون که دولت و وزارت خارجه در عرصه دیپلماسی چنین عرضه ای نداشته است، این میدان مردهایی مثل حاج قاسم می خواهد تا ان شاءالله زمینه را برای انجام این مهم در دولت بعد آماده کند.