رأی گیری سنتی؛ عامل کاهش مشارکت سیاسی مردم
مسعود کریمی بیرانوند
بعضی از سیاست شناسان، «رأی» را «پول» مقایسه کرده اند. آنها توضیح داده اند همان کارکردی که «پول» در «بازار اقتصادی« دارد، رأی در «کارزار سیاسی» دارد.
از طرفی ماجرای «پول» در تاریخ بشر پرهیجان بوده است. پول یا همان نماد ارزش اقتصادی به صورتهای پایاپای (تهاتر)، کالایی (مثل نمک و پوست)، مضروبات (انواع سکه)، پول تحریری(چک، حواله یا رسید)، پول چاپی (انواع اسکناس)، پول الکترونیک (در کارتهای الکترونیکی یا شبکه های ارتباطی الکترونیکی) رخ نشان داده است.
در طرف دیگر «رأی» در عالم سیاست، نشانگر ارزش سیاسی هر شهروند است که در قبال ارائه خدمات اجتماعی به یک فرد مسئول داده می شود (توازن حق و تکلیف). در گذشته در جوامع مسلمان این «رأی» به صورت «دست دادن» نمود داشت که به «بیعت» مشهور است. جالب اینجاست که بیعت از کلمه بیع (خرید و فروش) گرفته شده و همین نکته هم شباهت بیشتر رأی و پول را نشان می دهد. اما باز هم این غربی ها بودند که در این زمینه پیشی گرفتند و رأی را روی برگه کاغذ آوردند و اخیراً هم در بعضی انتخابات ها به شکل دیجیتال درآورده اند.
سوال اینجاست؛ در زمانه ای که شیوه های تامین احتیاجات و سبک زندگی مردم دچار تحولات زیادی شده است و آنها بسیاری از امور مهم خود را به صورت غیرحضوری انجام می دهند، چرا در کشور ما هنوز به سبک کاملاً سنّتی رأی گیری انجام می شود. ضرورت توجه به این مسأله با وجود شیوع بیماری کرونا و تبلیغات دشمنان درباره کاهش مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی دوچندان می شود.
حتی اگر امکان رأی گیری الکترونیکی وجود ندارد (که دارد!) حداقل به شیوه های دیگری مثل انتخابات پستی یا زیاد کردن صندوق های سیار می توان درصد مشارکت مردم در انتخابات را بالا برد. ناگفته پیداست پاسخ هایی مانند اینکه «احتمال و شائبه تقلب در این حالتها زیاد است»، «زیرساخت لازم برای این شیوه ها آماده نیست» و «اگر مردم بخواهند رأی بدهند، در هر صورت پای صندوق می آیند» قابل پذیرش نیست و کوتاهی های مسئولان در این زمینه را توجیه نمی کند.
