ماشین جمهوری اسلامی و آپشن های آن

مسعود کریمی بیرانوند

معمولاً وقتی تصمیم به خرید یک ماشین می گیریم، کسی ما را مجبور به این کار نکرده است (جبر شرایط و نیازها بماند!). وقتی هم از بین مدل های مختلف، یک مدل خاص را انتخاب می کنیم باز هم کسی ما را مجبور نکرده است. اما بعد از آن که ماشین را تحویل گرفتیم، دیگر باید به راهنمای استفاده از آن ملتزم باشیم یعنی از آن درست استفاده کنیم تا درست کار کند. در واقع با انتخاب یک سیستم، محدود به کاتالوگ آن شده ایم. البته سیستم های پیشرفته آپشن های مختلفی دارند که به مصرف کننده فرصت لذت بردن از انتخاب های متعدّد را می دهد!!

جمهوری (Republic) نوعی سیستم حکومتی است که هدفگذاری ها، سیاستها و اصول آن جنبه عمومی و نه خصوصی دارد. حکومتی که هدف اول و آخر آن تامین مصالح عموم مردم باشد، جمهوری نام دارد که می تواند کاملاً دموکراتیک یا غیردموکراتیک باشد. دموکراسی یا مردم سالاری شیوه ی حکمرانی است که مردم در آن تصمیم می گیرند. به عبارت ساده تر جمهوری یعنی دولت مردمی و دموکراسی یعنی دولت مردم. برخی معتقدند تنها راه ایجاد جمهوری یعنی تامین مصلحت عمومی مردم، دموکراسی یعنی اداره حکومت توسط خود مردم است. صرفنظر از اینکه دموکراسی به طور کامل یا حتی نیمه کاره در عمل ممکن نیست، اندیشمندان بزرگی همچون افلاطون بوده اند که جمهوری را کاملاً قبول داشته اند اما دموکراسی را نه!!!

 

در ایران پس از انقلاب سیستم جمهوری اسلامی روی کار آمد که هدف اصلی آن تامین مصلحت مردم بر اساس مکتب اسلام است. این سیستم مانند هر دستگاه دیگری بخش هایی دارد که به هیچ وجه قابل تخطی نیست (مثل ولایت فقیه) و بدون آن سیستم از کار می افتد. اما در درون این سیستم آپشن هایی وجود دارد که از آن با عنوان مردم سالاری یاد می شود. پس در نظام اسلامی، جمهوریت به طور کامل اما دموکراسی به طور نسبی پذیرفته شده است. مردم سالاری در نظام جمهوری اسلامی به دو صورت رفراندوم (مطابق اصول 59 و 177 قانون اساسی) و انتخابات های مجلس خبرگان، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا وجود دارد.

 

مردم ما سیستم را درست انتخاب کرده اند. نظام جمهوری اسلامی بهترین ماشینی است که می تواند ملّت ایران را به مقصد برساند. اما از آپشن های آن باید درست استفاده نمود. اگر به ما فرصت داده شده است تا جهت بروزرسانی بعضی قطعات را تعویض کنیم یا برای تجدید قوای ماشین در آن سوخت بریزیم، بهتر است قطعه اصل و سوخت با کیفیت استفاده کنیم. مشکل از نظام جمهوری اسلامی نیست، مشکل از دولتهایی است که وصله ناجور شده اند. انتخابات نزدیک است. جنس بدل انتخاب نکنیم.